Skarpa Warszawska 10/2020
Królewska. Od przedwojennego luksusu do współczesnej bylejakości.
Na naszych łamach debiutuje prof. dr hab. Marek Michalski, kierownik Katedry Prawa Gospodarczego i Gospodarki Cyfrowej WPiA UKSW, specjalista w zakresie prawa papierów wartościowych i prawa handlowego, który przygotował przekrojowy artykuł o Giełdzie Warszawskiej, która mieściła się przy ulicy Królewskiej. A to doskonała okazja, żeby przypomnieć historię tej zacnej ulicy, przy której rządził pieniądz, a która już dawno utraciła swój prestiż. Przez wieki to właśnie przy niej przecież budowali się najzamożniejsi mieszkańcy Warszawy.
O wspaniałych rezydencjach, tak odmiennych od współczesnej zabudowy, pisze w tym numerze Tadeusz Michalski, a Piotr Wierzbicki śledzi dzieje ulicy Królewskiej od samych jej początków. Nie zawsze jednak było tu wyłącznie luksusowo, o czym przypomina w swoim tekście Adam Podlewski. Razem ze Stefanem Szczepłkiem na chwilę przed Zaduszkami wspominamy zmarłych mistrzów sportu pochowanych na warszawskich cmentarzach. W październiku przypada też rocznica śmierci słynnego Pepiego, czyli księcia Józefa Poniatowskiego, którego śladami podąża Ida Żmiejewska.
Jeszcze nie mogę ochłonąć po lekturze jej najnowszej powieści – Warszawianki. Gdy zgasną światła, a już szykuje się kolejna varsavianistyczna perełka – album przygotowany przez architekta Tomasza Kulsa, który nowoczesnymi narzędziami do projektowania odtwarza Warszawę z czasów Adama Jarzębskiego, autora doskonale znanego każdemu varsavianiście Gościńca. I tej pozycji wydawniczej poświęcimy więcej miejsca w kolejnym numerze. W tym miesiącu zachęcam też do przeczytania rozmowy z Krzysztofem Bochusem, autorem Wachmistrza. Ta powieść osadzona w realiach Wolnego Miasta Gdańska przypadnie do gustu każdemu miłośnikowi zagadek kryminalnych i historii, nie tylko tej warszawskiej. Tymczasem życzę Państwu przyjemnej lektury. I dużo zdrowia na te jesienne dni!
Miłej lektury!
Rafał Bielski
SPIS TREŚCI
OD REDAKCJI/ Rządy pieniądza
TEMAT NUMERU:
Królewska
Od przedwojennego luksusu do współczesnej bylejakości
Warszawskie tropy rodzącego się kapitalizmu – Giełda Kupiecka Warszawska
Prof. dr hab. Marek Michalski
Ulica o królewskiej nazwie
Piotr Wierzbicki
Luksus i końskie zady, czyli o blaskach i cieniach ulicy Królewskiej
dr Adam Podlewski
Architektura ulicy Królewskiej
Tadeusz Michalski
Warszawskie klimaty
Blacha, Łazienki, Rozdroże
Ida Żmiejewska
Warszawa detalicznie
Nieistniejące dziś elementy ulicy Królewskiej
Jakub Jastrzębski
Wywiad
Lubię pisać o kobietach
O XIX-wiecznych realiach i świecie przedstawionym w obu częściach Warszawianki z autorką powieści Idą Żmiejewską rozmawiają Ewa Knap i Anna Mieczkowska.
Zły podoficer
O złu, które kwitnie w czasach kryzysu, Gdańsku noir i bohaterze, który wymierza sprawiedliwość na własną rękę z Krzysztofem Bochusem, autorem Wachmistrza, kryminału, który właśnie się ukazał na rynku, rozmawia Rafał Bielski.
Przede wszystkim polonofil
Czego dziś politycy mogliby się uczyć od Władysława Studnickiego i kim właściwie był ów drobny staruszek w wytartym surducie, wyjaśnia nam Piotr Zychowicz, autor Germanofila.
Skarpa literacka
Żona pianisty.
Halina Szpilman w rozmowie z Filipem Mazurczakiem
Warszawa zapamiętana.
POWROTY 1945–1946
Fragment książki
Skarpa sportowa
Znicze dla mistrzów
Stefan Szczepłek
Zbiory Archiwum Państwowego w Warszawie
Pałac Bielińskich
Rafał Sztarski
Felieton
Zodiak wygrał życie, Atlantic wciąż walczy
Tadeusz Michalski
Ponadto:
Kapsuła czasu
Warszawskie murale